Nesas conversas que todos mantemos despois dun suceso, con xentes dun faladoiro impenitente no que, desta volta, cadroume estar, xurdiu un tema que nos preocupaba a todos. O tema é recorrente despois dunhas eleccións como as pasadas e cos resultados á vista. Alí estaba xente que defende o indefendible e de aí para abaixo case todas as opcións e toda clase de xuízos. Uns satisfeitos, outros cabreados.
Preguntabámonos cal era a causa que nos leva a este resultado no que seguimos na numérica dinámica de hai xa 15 anos, sen outra sorte dunha alternancia que suporía ser, en principio, beneficiosa porque sacaría da rutina e abriría novos modos. As razóns aparecidas foron moitas, de
entre elas o consabido clientelismo ou perfil do súbditos no que están atrapadas moitas xentes, os insultos de baixa calidade pero efectivos, as difamacións, os lacaios e chafulleiras, habilidades perversas, proxectos efémeros, golpes de efecto urxente, a desconfianza propia dun pobo tantas veces reprimido, etc. Mais entre elas, ao cabo dun rato, apareceron razóns como ese certo “inmobilismo” que provoca a continuidade, a falta de ideas que sempre nos caracterizou e que é unha prevención de extremada cautela ante calquera cambio, quizais un fracaso. Houbo quen dixo que os votos gañados eran os perdidos doutra partido e anque numericamente cadraba, non era razón de peso a considerar. Pensamos que esa cautela tan notoria non é nosa, que é dos demais pero está presente en miles de decisións que se toman ao longo dos días, dos anos, das vidas. Apareceu outra razón de “teitos”, esas que dan como resultado o que temos, porque non hai máis xente que
queira facer doutro xeito as cousas, por exemplo clarificando mentiras. Aí apareceu quen dixo que non debemos mentirnos, que estamos no tope. É dicir que somos así e temos que gobernarnos co que temos. Un principio algo negado que impide evolucionar. Apareceron tamén razóns de moito peso e entre elas unha que me fixo cavilar porque trae ao foco proclamas dunha verdade incuestionable. Era ese principio de “indecisión indefinida” que tantas veces resolve nada. Ese estar e non estar, ese ser e non ser. Ese estado de graza dos que ao final non se mollan. Ese disimulo que se manifesta á hora de definirnos e onde habita tanta xente. Si, ese principio que tantas veces nos parece obrigar a cuestionarnos todo, mesmo a nós mesmos, no último momento para negar todo o que tiñamos firmemente decidido. Cando non queremos dar pistas da nosa propia dúbida, da nosa propia incerteza e vacilación. Prodúcese cando estamos con deus e mais co demo, nese
pensar tan de “deus é bo, pero o demo non é malo”. Sucede cando imos e vimos ao mesmo tempo, cando estamos coa razón e coa sen-razón e o absurdo, ben sabidas ambas por quen as interpreta.
Cando -e aquí temos que recoñecernos diante o espello- podemos estar na indeterminación de non dar a cara, sen poñer en claro o pensamento e sen manifestalo, sen eufemismos, sen interpretacións puntuais de rodeos e ambigüidades. Debemos deixar que se nos coñeza polo que manifestamos e facemos, por ser quen somos e polo comportamento firme que iso trae consigo: por como somos. Non chega co carné ni a finxida militancia. Todo aquilo foi referendado con exemplos puntuais e precisos. Saíron ao campo de batalla nomes e eventuais personaxes, potenciais interesados, falsos acompañantes de longa traxectoria, mentireiras, abusóns, traidoras da causa que baixo pel de ovella, saen con vaporosos exemplos evanxelizadores sen práctica. Saíron tamén comunicadoras do silenzo que acadaron lugares importantes, eucarísticos suxeitos da melodiosidade excesiva, entusiásticas argucias do abandono, bichos de múltipla plumaxe que temos no arredor. Xusto toda aquela xente que sabe combinar sorriso e xenreira, que ri e mira en silenzo desde a cima da pirámide das sospeitas, da mentira coa trampa e o roubo como emblema.
Si, vimos pouco a pouco aos exemplos, ao que cada quen aportaba. Quedamos certos da moita xente que necesariamente mente. Que vive para confundir e que en realidade non é quen di, nin fai o que parece. Sobreactúan moi ben, grandes intérpretes sen necesidade sequera de pretexto. Escenifican, saben desaparecer e variar a súa decisión sen que se vexa, sen que ninguén perciba o seu rango fatal de deserción, de fuxida. Na aparencia van de salva-patrias. Rodéanse de corifeos, moi graciosos, que xenuflexionan e aplauden puntualmente, a ritmo, no acto e momento interpretativo que non lles compromete e, logo, resolven a unha voz con aires de incuestionable acerto coral pero faltos de credo, creto e crédito. Puídenos ver estaban sorríndolle aos traidores e detrás das bambolinas. Sentín vergoña. Foi, segundo ían contando, un espectáculo difícil, pero alí estaban, constatado en directo. O importante é sorrir, aparentar calma anque por detrás craven o coitelo. Van en aberto, sen poñer chatas. Que mágoa! Hai que recoñecer que é aí onde perdemos, nesa indefinición xa tan persoal e doméstica, no campo de batalla e coa fuxida ao silenzo, na deserción que nos consome. Así creron aquela xente que alí estaban, tomamos outra volta remoendo nas nosas contradicións.
