Izaskun Bilbao é eurodeputada do PNV é boa amiga de A Nova Peneira. Novamente tivemos a oportunidade de manter unha longa conversa con ela e como sempre foi un pracer falarmos cunha muller dunha lucidez extraordinaria. Velaí vai o que deu de si a nosa charla
G.Figueiredo
“A MAIOR PARTE DOS EURODEPUTADOS,CANDO LLES FALAS DE QUE AOS LÍDERES DO INDEPENDENTISMO CATALÁN ACÚSANOS DE DAR UN GOLPE DE ESTADO, CONSIDÉRANO SIMPLEMENTE RIDÍCULO”
-Acaba de iniciarse o curso político no parlamento europeo, con que ánimos inícialo? E cales son os retos máis significativos que afrontas neste mandato?
Creo que no noso programa expresei claramente varias prioridades. a primeira converter a Europa nun axente activo e referente na loita contra o cambio climático o que implica acelerar a descarbonización da economía e a aposta pola economía circular. Tamén temos que tomarnos en serio converter a idea de mercado único nunha realidade no sector financeiro, dixital e enerxético e acabar co dumping entre facendas dos estados membros que foi catastrófico para o devir da recadación en toda a Unión. Ademais, hai que profundar na democratización dos procedementos comunitarios, entender definitivamente que hai xa actores en mellor posición que os estados para apoiar a construción europea e obrar en consecuencia. E por suposto dedicar á custodia da calidade do estado de dereito o mesmo entusiasmo e medios comparables aos que se dedican a garantir a estabilidade financeira. Algúns estados violan sistematicamente a Carta de dereitos Fundamentais. Non pode ser que a Unión se escude en que estas violacións non se producen en execución da lexislación europea para evadir a súa responsabilidade e xustificar a súa pasividade. En España temos lamentables exemplos de problemas de independencia xudicial clamorosos e evidentes, ataques desde as máis altas maxistraturas e institucións ao pluralismo político e institucional. O responsable do tema na Comisión Frank Timmermans aplicou unha dupla vara de medir clarísima. Se algunhas das cousas que ocorreron en España ocorresen en Hungría abriríase un procedemento de infracciòn. En España o xefe da bancada dun grupo político pode presumir de que manexaron o nomeamento da cúpula do poder xudicial e Timmermans facer como que non viu o ocorrido.
-Non podemos entrevistar a unha euro parlamentaria sen falar do Brexit. Que escenario contemplas?: -Un Brexit resultado dun acordo negociado? -Un Brexit ás bravas e sen acordo? -Que consecuencias, ao teu xuízo, traerían ambas as opcións para as cidadás e cidadáns da UE en xeral, e do estado español en particular?
Ninguén o sabe. Os últimos acontecementos confirman unha cousa: a completa irresponsabilidade dos populistas mentireiros que meteron ao Reino Unido nesta crise, a súa baixa calidade como políticos e a súa completa falta de escrúpulos. Ese labirinto só pódeno resolver os británicos deixando fóra de xogo a líderes como Boris Johnson que acaba de sufrir un revés á altura dos seus actos coa reapertura do parlamento británico. Algúns acontecementos dos últimos días son enormemente didácticos para explicar con meridiana claridade que significa para o cidadán medio un Brexit sen acordo. Pensemos na quebra de Thomas Cook. É transnacional, afecta a clientes de toda a Unión que teñen garantidos os seus dereitos como clientes de operadores de turismo ou pasaxeiros de liñas aéreas por lexislación europea. hai un fondo europeo de adaptación á globalización que pode axudar a recolocar aos empregados que quedan sen traballo… A empresa crebada está radicada en gran Bretaña. Imaxinemos quen garante que cun Brexit salvaxe nun caso como leste. Eu teño unha resposta clarísima: desde logo Boris Johnson e as súas políticas non.
Ás veces a política parece que queda un pouco lonxe para amplas capas da sociedade, e se cabe, este fenómeno signifícase máis no que respecta a a política europea. Explícanos a importancia que ten Bruxelas no día a día de calquera cidadán ou cidadá?
Aquí aprobamos regulamentos que son lei para todos os cidadáns europeos en canto publícanse directivas que marcan o sentido da lexislación estatal en moitas materias. Entre uns e outros practicamente o 80% da normativa que nos afecta faise aquí.
-O rexurdir da ultradereita neo fascista en Europa é imparable?
Hai receitas clarísimas para evitalo: non normalizar o discurso do odio que estes grupos expoñen, demostrar que as respostas simples e fracasadas que propoñen estas forzas non serven para resolver problemas complexos como os que temos. En definitiva derrotar politicamente un discurso e unhas políticas que foron a orixe das grandes guerras que sacudiron Europa o século pasado. Quizá por iso a semana pasada aprobouse en Estrasburgo unha resolución sobre a importancia da memoria europea. Lembrar o lugar ao que conduciron estas barbaridades é unha boa maneira de evitar que se repitan. E facilitar verdade, xustiza e reparación ás súas vítimas unha necesidade ineludible que en España está pendente.
-Supoño que a organización dos grupos parlamentarios nun parlamento supraestatal será enormemente complexa, pero non logro entender por que o PNV comparte grupo cun partido ultra nacionalista español como C, S especialmente hostil contra aquelas visións diferentes á súa no que respecta á arquitectura estatal?
As ideas que manexa Ciudadanos sobre por exemplo o concerto económico, a diversidade lingüística, ou o seu propio concepto nacionalista e decimonónico do que é un estado nación non son maioritarias no noso grupo. A internacional á que pertencemos, o Partido Demócrata Europeo está nas antípodas desas posicións. Eles pertencen a outra internacional que tampouco entende as súas posicións nacionalistas e os seus conceptos identitarios españolistas moi pasados de moda. Baste dicir que na Internacional Liberal hai partidos que viven e operan en estados plurinacionais e non compran eses discursos. Por iso non se suscitan aquí e non se abre ese debate. Logo noutros temas europeos podemos coincidir. En todo caso creo que esas explicacións deberían dalas eles que son os que viñeron a este grupo no que estabamos nós e non ao revés.
-En Bruxelas, algunha vez reunícheste co President Puigdemont?
Estiven en varios actos nos que el participaba e conversamos nalgunhas ocasións. Brindeille todo o meu apoio cando na miña opinión de maneira arbitraria impedíuselle acceder á súa acta de deputado. Participo ademais na plataforma de dialogo Cataluña Europa que avoga por unha saída democrática a un conflito que non se vai a resolver a sentenciazos. A instrución do caso e a insistencia en aplicar a este asunto o tipo delituoso de rebelión é un dos escándalos máis lamentables protagonizados nestas décadas pola cúpula da xustiza española que parece que nin sequera se decatou de que os euro deputados se reúnen en pleno en Estrasburgo. Os sete membros desa sala impediron tomar posesión do seu cargo a Junqueras entre outras razóns porque como tiña que viaxar a Bruxelas para participar nese primeiro pleno podía reunirse con Puigdemont. O argumento era de pacotilla, pero ademais a circunstancia que suscitaba imposible. Un erro semellante pon de relevo tanto a contumacia de quen o comete como os prexuízos que manexan e a moi deficiente calidade dos autos que escriben.
-Entre os e as europarlamentari@s existe debate en relación ao tema catalán?, ou como deixan entrever, en liñas xerais, os medios de comunicación españois hai unha opinión abafadora que sostén que España é un estado democrático e de dereito que se limitou a aplicar a lei contra unhas persoas que supostamente non a cumpriron?
Aquí eu atópome con moi pouca xente que entenda os paus que se repartiron o un de outubro ou que leven xa dous anos en prisión políticos, algúns moi coñecidos aquí polo seu talante democrático e pacifista. Cando lles falas de que lles acusan de dar un golpe de estado a maior parte consideran esa acusación como simplemente ridícula. Non se permitiu tomar posesión a Junqueras porque os partidos estatais que están a apoiar esta infamia e especialmente os xuíces que están a xulgar o asunto non se queren arriscar a perder unha votación sobre a inmunidade de Junqueras. Nin as opinións públicas, nin a administración de xustiza nin boa parte da clase política europea, como se demostrou en Suíza, Escocia, Bélxica ou Alemaña entenden a “política” que aplica España en Cataluña. Ninguén cre que esa vía vaia a resolver o problema que alí hai.
-Que saída lle ves ti á cuestión catalá?
Só unha, a política. Hai que aplicar unha receita moi simple: non se pode impoñer unha posición e non se pode impedir o debate político. Se se aplica esa norma tan simple hai obrigación de poñer as cartas sobre a mesa e negociar unha saída. O Brexit debería de ensinar ao independentismo que ese tipo de procesos non se executan facilmente porque teñen unhas enormes implicacións. Ademais, necesitan maiorías sociais moito máis sólidas que as que teñen hoxe. Pero, do mesmo xeito o estado debería de entender que perdeu a partida en Cataluña por non entender que é e que significa o principio de diversidade cultural e institucional no que se basea, sen ir máis lonxe a Unión Europea. Creo que seguen sen decatarse de que por moito que retorzan a lei, que concerten poderes que deberían de ser independentes, por moito que encarceren inxustamente a políticos que nin de lonxe cometeron delitos como o que se cometeu Antonio Tejero, non van resolver un problema que é estritamente político e seguen alimentando o independentismo máis radical. é un problema de incompetencia técnica e de nula capacidade para a xestiòn emocional. Nas relacións humanas a sedución pode convencer, a dominaciòn xera rexeitamento. Seguen sen ser conscientes de que se un 60% de cidadáns apoian a independencia ese proceso é imparable
-Unha das comisións das que formas parte é a de pesca, un asunto moi relevante para Galicia. Consideras que algunha vez as negociacións para as cotas europeas no banco canario sahariano poderanse ter cos auténticos donos desas augas, os saharauís?
Iso di o dereito internacional e iso din as sentenzas dos tribunais europeos. Unha das cousas que máis dano faille ao prestixio da UE é que ás veces antepón os intereses aos valores.
-Seguindo con Galicia, vós tedes relacións con CXG, de feito levastes a Europa varios temas que nos afectan, a pedimento dese partido, poderías dicirnos algún dos máis importantes?
Pois desde acordos de pesca críticos para a frota galega, a posicións sobre pesca artesanal ou etiquetaxe dos produtos de pesca que son críticos para os produtores galegos. traballamos sobre cuestións de vida cotiá como os atascos nas autoestradas ou o control sobre a intervención europea na crise dos incendios do verán pasado. Traballamos moito e ben tamén en temas industriais, medio ambientais de consumo… O máis importante é que dispoñemos dunha mecánica de colaboración frutífera.
-A estratexia do PNV en relación co país galego vai seguir sendo ter a CXG como aliado preferente? Ou vistos os malísimos resultados desa formación política considerastes algo diferente?
O noso correspondente en Galicia hoxe é Compromiso. hai un espazo para que o modelo PNV (crecemento económico con modelo social) funcione en Galicia e estamos convencidos de que máis pronto que tarde esa oferta política frutificará. No mapa galego ademais hai movementos como o impacto que vai ter o partido de Errejon que abren escenarios de colaboración entre galeguistas que parecían impensables hai uns meses. Veremos como evolucionan as cousas, pero estamos seguros de que un modelo asentado no posibilismo, a honradez e a xestión e protagonizado por persoas que non estean a pensar en facer carreira en Madrid, acabará funcionando alí.
-Cando se publique esta entrevista xa saberemos se temos goberno no estado ou imos a novas eleccións en novembro. Se como parece, movémonos nesta hipótese, para que fixestes a moción de censura?, non se vos queda un pouco a cara de quen acaba de ser vítima dunha estafa?
É unha boa definición. Nós sempre apoiamos a non repetición das eleccións e a conformación dun goberno ao redor de quen apoio aquela moción de censura. Os nosos deputados en Madrid, que se asomaron ás negociacións e puxéronse ao dispor dos implicados para axudar no posible din que as posicións de partida duns e outros non eran nin moito menos irreconciliables. Finalmente está claro que polo menos un dos dous actores non quería o acordo. En España o bipartidismo segue na cabeza e o corazón dalgúns líderes que consideran inconcibibles os gobernos de coalición. Pero todo andarase. Non imos volver en décadas ao escenario anterior así que haberá que ir empezando a entendelo.
-Ti es avogada Izaskun, o dos mozos de Altsasu condenados ata a 13 anos por unha pelexa de bar é xurídica e moralmente sustentable?
Non o digo eu. A propia Comisión Europea considerou desproporcionado o castigo proposto. A definición europea de terrorismo non se pode aplicar ao caso e utilizouse nada menos que para privarlles do dereito ao xuíz natural. Incumpríronse normas europeas como a directiva de dereitos dos procesados no proceso penal, os principios que regulan a asistencia letrada aos detidos…Ningún xuíz preocupouse de que os acusados durante o xuízo non aparecesen como culpables…E hai casos idénticos noutras zonas do estado con expresións de odio organizado evidentes que se saldaron con condenas moito máis leves. Eu non defendo a impunidade. creo que os autores do feito merecen un castigo. O que defendo é a xustiza. e neste caso non a hai de ningunha maneira.
-Acabamos agradecéndoche a túa atención e como lle dixemos a un compañeiro teu recentemente; gustaríanos compartir contigo unha tapa de polbo e un albariño esperamos verche pronto por Galicia?
En canto poida. Galicia encántame. Terei un anticipo da ración de polbo o próximo Alderdi Eguna, a festa do noso partido que se celebra o último domingo de setembro en Euskadi. A txozna (taberna) que organiza a comunidade galega alí é famosa polo Polbo a feira. este ano, ademais, Compromiso terá tamén alí unha txozna. Pero si, en canto poida irei a Galicia.
