A Cidade histórica de Tui

Catedral de Tui

G.Figueiredo

Tui é unha pequena cidade fronteiriza co noso país veciño Portugal. Está ao sur de Galicia e moi preto da cidade portuguesa de Valença, de feito, veciños e veciñas de unha e outra cidade cruzan a vella Ponte Internacional para facer compras e practicar o seu lecer nos dous países. A cidade de Tui apenas chega aos 17.000 habitantes. Aínda así, Tui sempre foi unha peza fundamental na historia de Galicia desde fai xa máis de 2000 anos e é por iso que sen dúbida é unha das vilas históricas por excelencia do país, que pola súa localización privilexiada e estratéxica xunto ao río Miño chegou a ser capital do reino suevo, morada de reis e mesmo una das provincias do Reino de Galicia.

Hoxe vouvos describir o seu conxunto histórico. Dentro do antigo recinto amurallado localízase o interesante barrio histórico de Tui que mesmo foi declarado Ben de Interese Cultural, BIC. Existen numerosas vivendas blasonadas, arcos, torres e varios túneles que nos transportarán á época medieval.

O Conxunto Histórico de Tui é o segundo en importancia de Galicia despois do de Santiago. Tui foi capital dunha do antigas sete provincias do Reino de Galicia, o seu conxunto histórico-artístico é un bo exemplo de urbe medieval cun estado de conservación que o converten nun dos mellores do territorio galego.

As vellas rúas forman unha rede desde as beiras do río Miño que vai subindo cara a catedral fortaleza, o que lle confire á cidade un singular perfil, recoñecible desde a distancia. A imaxe da vella ponte internacional que a une con Valença, o río aos pés da cidade e a catedral no alto do outeiro, é xa unha icona repetida en milleiros de fotografías espalladas polo mundo e tomadas polos peregrinos que entran a Galicia polo Camiño Portugués a Santiago.

Imos destacar algunhas das construcións máis singulares que forman parte do Conxunto Histórico tudense.

O Barrio Xudeu de Tui:

Tui atesoura un importante patrimonio vinculado á presenza na cidade da comunidade xudía e xudeu conversa. Mesmo despois da expulsión dos xudeus en 1492 continuou a súa presenza na vila. Destacan os Sambenitos, atopados hai anos no arquivo da Catedral e que están agora no Museo Diocesano. Son pezas únicas en Europa. A isto súmase a Casa de Salomón, única en Galicia na súa tipoloxía, situada na rúa Canicouva conta cun patio central ao redor do que se distribúe a vivenda. Tamén hai que destacar a Menorá do claustro catedralicio que é testemuña da relación que existía entre a comunidade xudía e a cristiá. Estes son os tres elementos máis destacados cos que Tui conta ligados á importante comunidade xudía que houbo na cidade. Pero hai moitos outros desde a existencia dunha sinagoga, unha carnicería, esta é a única documentada de toda Galiza; a casa dos capeláns ou a tripería.

O Museo Diocesano:

Situado no antigo Hospital para Pobres e Peregrínos, o edificio data de 1756. No mesmo, os peregrinos que ían a Compostela tiñan dereito a pernoctar tres noites. Na planta baixa está a alhóndiga ou mercado da cidade. Destaca no interior do museo o fermoso patio central e as ricas coleccións de arte sacra da diocese e de arqueoloxía da cidade, entre elas o casco ‘celta’ de Caldelas.

A Capela de San Telmo:

Este é o único exemplar do barroco portugués en Galicia, foi edificada sobre a casa onde morreu este santo dominico no século XIII. Iniciada no 1769 non se finalizou ata 1803. Destaca a planta circular, a cúpula gallonada e os frescos de principios do XIX.

O Convento das Clarisas:

Sobre os antigos palacios episcopais da Oliveira construíuse entre os séculos XVII e XVIII o actual convento. A igrexa, de finais do XVII, corresponde a patróns clasicistas, intégrase no conxunto conventual que destaca polas súas grandes proporcións e solidez construtiva. A igrexa foi deseñada polo mesmo autor da fachada do Obradoiro da catedral de Santiago, Domingo de Andrade. As monxas elaboran uns gustosos peixiños de améndoa.

A Igrexa de San Francisco:

Foi a igrexa do convento franciscano de San Antonio e desde 1850, xunto a ela localízase o Seminario Menor Diocesano. Foi construída entre 1682 e 1728 para ser convento dos frades de San Diego de Salvaterra quen abandonou o seu tras as ocupación portuguesa. Destaca o retablo do século XVIII con influencia portuguesa. Conta con dous claustros, un barroco e aberto.

O Convento de Santo Domingo:

Moi cerca do núcleo histórico de Tui e o seu barrio xudeu álzase o convento de Santo Domingo. Atópase rodeado duns bonitos xardíns que se estenden case ata a beira do río Miño. Desde eles poderemos ter unha fantástica vista do río e da cidade de Tui

A súa igrexa está edificada en estilo gótico, característico dos primeiros tempos desta orde mendicante. Posúe dous magníficos retablos barrocos do século XVIII. O maior, obra do artista redondelán, Antonio do Villar, destaca pola súa grandiosidade. No cruceiro sur o retablo da Virxe do Rosario posúe, no seu parte superior, unha curiosa representación da batalla de Lepanto. Esta igrexa e o seu convento, do que se conservan escasos restos arquitectónicos, foi o panteón da nobreza tudense: Sotomayores, Correas, Ozores, etc…

A Catedral de Santa María, Catedral de Tui:

A catedral de Tui preside o conxunto histórico da cidade. O seu aspecto fortificado e crisol de estilos arquitectónicos domina as panorámicas da urbe, a cal é visible desde moitos puntos da comarca. De orixe románica na súa planta, muros e portada norte e gótica no seu espectacular pórtico da fachada principal. Conserva o único claustro gótico de Galicia dunha catedral.

A súa edificación iniciouse en 1120 e prolongouse ata 1225 cando foi consagrada, en tempos de Alfonso IX, polo bispo Egea, no mes de decembro.

Os órganos bárrocos, a sillería do coro, o retablo da Expectación, a capela das Reliquias, o claustro, o Museo Catedralicio, son só algúns dos elementos destacados do principal templo tudense, sede ademais da diocese de Tui-Vigo.

Murallas:

Tui estivo provisto dun gran complexo defensivo amurallado cuxa orixe data do século XII que formaba un amplo trapecio irregular con varias torres defensivas. Desta época só conservamos os restos dunha das portas, a base da torre e pequenos tramos amurallados. Non esquezamos que a mesma catedral de Tui polas súas impoñentes dimensións de muros presenta un aspecto de catedral fortificada. En 1640 no medio do conflito con Portugal a vila volve ser amurallada, cuxos restos son os que hoxe poderemos observar máis facilmente.

A Porta dá Pía:

Era unha das catro portas coas que contaba o recinto amurallado medieval. É da única que conservamos restos e na actualidade poderemos ver na súa estrutura, as súas bisagras, a guía da reixa e a base da torre que a protexía.

O cárcere:

Foi construído en 1611 e estaba destinado aos cóengos catedralicios que cometían delitos graves.

Torre do Arco:

Gran vivenda medieval do século XIV con torre, pasadizo e soportal a cal conserva o portal orixinal. Foi ampliada nos dous séculos posteriores co pasadizo gótico e o soportal renacentista.

Casa do Taboado:

Trátase dunha vivenda tradicional de orixe medieval que aínda hoxe conserva o taboleiro como peche de fachada, técnica moi usada na cidade ata mediados do século XIX.

Casa dá Vara:

Na esquina desta edificación gótica poderemos ver labrada unha pequena columna que foi empregada Colexio e casa dos nenos da doutrina.

Xunto á igrexa de San Telmo está o que foi o colexio-hospicio construído en 1556. Posteriormente no XVIII foi sede da administración de Rendas e no século XIX foi orfanato propiedade dos Condes de Urbina e era denominada como Casa dá Gargantada. Xa entre 1923 e 1928 foi escola de San José dos Maristas franceses.

Capela da Misericordia:

En 1575 o mestre Melchor Alonso Feal constrúe a fachada renacentista desta capela. Consérvase no seu interior imaxes procesionais da Semana Santa, como a Dolorosa de Agustín Querol.

Teatro Principal:

Entre 1842 e 1844 constrúese o teatro principal seguindo o modelo “á italiana” contando cunha planta elíptica e cuxa autoría se atribúe ao arquitecto Faustino Domínguez.

Camiño de Santiago:

A súa situación fronteiriza tamén propiciou que fose a porta de Galicia do Camiño Portugués a Santiago e chegou a contar cun gran hospital de peregrinos que hoxe é o actual Museo Diocesano. Existe unha capela dedicada á Virxe do Camiño en Rebordáns, xunto ao chamado “Ponte dás Febres”, lugar onde enfermou o hoxe patrón de Tui, San Telmo.

Tui é a porta de entrada do Camiño Portugués a Galicia, e como tal situouse entre os principais puntos de partida de peregrinos cara a Compostela. Precisamente a distancia desde Tui a Santiago, algo máis de 100 quilómetros, é a mínima para lograr a Compostela.

Entre os peregrinos que transitan pola cidade atopamos os que iniciaron o seu Camiño en etapas anteriores en territorio portugués, e aqueloutros que apostan por Tui ou Valença como lugar de inicio atravesando a vella Ponte Internacional. Este emblemático lugar conta con dúas pegadas marcadas na metade da infraestrutura na que os peregrinos poden ter un pé en cada país.

Fonte. Web turismo do Concello de Tui e Galiciamáxica.

A cerca de admin 48 Articles
Xornal galego de información xeral Publicación mensual de novas de Galicia e en especial dos Concellos da sur da provincia de Pontevedra.